Dat zijn de regels! En de menselijke maat?

De mantelzorgmakelaar vertelt...

Een filmpje op LinkedIn blijft mij bij. Een 92-jarige man staat voor de rechter. Hij heeft met hoge snelheid door rood gereden. ‘Meneer, waarom die haast?’ Rustig kijkt de man de rechter aan en vertelt over zijn gehandicapte zoon die kanker heeft en met spoed naar het ziekenhuis moest. De rechter is geraakt door deze oude man die zijn leven lang zorgt voor zijn zoon. Hij prijst de oude vader voor zijn liefde en zorg en zegt dat er geen verdere stappen zullen worden ondernomen. Deze rechter koos voor de menselijke maat.

Dit was in Amerika, maar hoe verhouden wij in Nederland ons tot de regels?

Mevrouw Van Laren van 87 wordt iedere ochtend anderhalf uur geholpen door de dames van Saar aan Huis. Door de toenemende zorgvragen en personeelstekorten kan de reguliere thuiszorg niet dagelijks langskomen. Haar kinderen zagen hun moeder langzaam achteruit gaan door onrust en eenzaamheid. Zij wonen niet in de buurt en hebben daarom via de zorgverzekeraar Saar aan Huis ingezet om hun moeder te helpen bij het opstarten van de dag. De Saars helpen haar uit bed, helpen met wassen en aankleden en het ontbijt. Ze bereiden het avondeten voor en brengen daarna de keuken aan kant. Na een praatje met een kopje koffie is mevrouw Van Laren klaar voor de dag. ‘Tot morgen, mevrouw Van Laren’, klinkt het monter, ‘morgen neem ik de boodschappen mee’.

Dan belt Marianne, de oudste dochter, mij op. ‘Kunt u ons helpen? Mijn moeder krijgt goede zorg, maar het maximum aantal uren dat de zorgverzekeraar vergoedt, wordt binnenkort bereikt waardoor de vergoeding stopt.’ We bespreken alle opties en besluiten een beroep te doen op de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en een persoonsgebonden budget (pgb) bij de gemeente aan te vragen.

Eerst schrijf ik een persoonlijk plan met daarin de problematiek, de oplossing en de financieringsmogelijkheid (het pgb). Ook meld ik de begeleiding door Saar aan Huis aan. Maar daar gaat het mis… Tijdens het ‘keukentafelgesprek’ legt de Wmo-consulente uit dat de gemeente eerst kijkt wat iemand zelf of via het sociale netwerk kan oplossen. Vrijwilligers kunnen mevrouw toch helpen? Ook zijn er boodschappendiensten en maaltijdservices waar ze gebruik van kan maken. En voor persoonlijke verzorging kan ze de reguliere thuiszorg inschakelen. Huishoudelijke hulp valt onder de Wmo en wordt daarom wel toegekend.

Bij mevrouw Van Laren dringt het besef door dat ze haar Saars kwijtraakt. En ik verzucht inwendig: waar is de menselijke maat gebleven?

Om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen, is ondersteuning door één partij niet alleen efficiënt, maar ook een mogelijkheid om eenzaamheid bij ouderen terug te dringen. De scheiding van zorgwetten en regels belemmert dit. 

De namen zijn om privacyredenen gefingeerd.