Vrijwillige Inzet, toekomst of nu al?

Dit jaar met weer een lockdown, thuiswerk en thuisblijven zijn we meer dan ooit online actief. Logisch, want als mens zoeken we niet alleen verbinding met elkaar, maar hebben we ook de digitale weg naar elkaar en naar producten en diensten gevonden.

Onze samenleving verandert in een ongekend tempo met alle veranderingen van dien. Als organisatie in het sociaal domein wil je juist nu een verbinding maken met iedereen die belangrijk is of kan zijn als inzet voor je klanten. Juist nu wil je iedereen informeren wat je doormaakt, beleeft en wat je belangrijk vindt en verbinden.  

Organisatie onder de loep

Als je nieuw wilt werken zal je nieuw moeten organiseren en leren. Voor elke hedendaagse organisatie is de toegevoegde waarde belangrijk. ‘Hoe verbinden wij burgers aan onze organisatie en aan onze producten en diensten, maar ook hoe trekken we nieuwe vrijwilligers aan’ wordt steeds belangrijker. ‘Hoe kunnen wij nieuw werven, werken en leren en waarmee onderscheiden wij ons in de markt’?

Tijdens de vele werkbezoeken aan zorg- & welzijnsorganisaties vang je hier en daar weleens wat op. En hoor je geluiden over werkprocessen van het vrijwilligerswerk in de organisatie, de positie van het vrijwilligerswerk in de organisatie, mantelzorgers die een prominente positie moeten krijgen, kritischer klanten en de zoektocht naar nieuwe vrijwilligers. Door alle veranderingen, ook nu tijdens Corona, krijgen organisaties en coördinatoren vrijwilligers te maken met een grotere vraag naar vrijwilligers en soms nieuwe bewoners. Maar ….

De nieuwe vrijwilliger bestaat niet. Vrijwilligers van nu zijn wel anders dan ‘de ouwe, trouwe vrijwilligers die wij allemaal kennen’. Vrijwilligers anno nu zijn divers: verschillende generaties en culturen, maar ook verschillende achtergronden, motivaties, kwaliteiten en met flexibiliteit in uren en frequentie. Vrijwilligers anno nu willen of moeten tijdelijk werk doen. Minstens een derde van alle vrijwilligers in Nederland werkt als tijdelijke vrijwilliger. Vrijwilligers willen o.a. werkervaring opdoen, hip en trendy, zoals dat past bij hun leven, willen naast leuk werken er toe doen in het werk, van betekenis zijn, zij willen zich ontwikkelingen, resultaat zien in het werk, hun netwerk versterken en hun CV upgraden. Dit vraagt om meer maatwerk!

Klantwensen  

Als wij binnen onze organisaties te maken krijgen met klanten die andere eisen stellen is het belangrijk om deze klantwensen te definiëren en de toegevoegde waarde, de waarde propositie aan te passen en te verbeteren. Hierdoor krijgen we toegang tot nieuwe klanten en doelgroepen. Als we vrijwilligers, ook als klanten zien, zullen wij moeten ‘inzoomen’ op hun wensen. Het in kaart brengen van de klant- vrijwilliger wensen wordt steeds belangrijker om het gedrag van vrijwilligers te begrijpen, te voorspellen en er op in te spelen. De juiste boodschap via het juiste kanaal op het juiste moment bij deze doelgroep is dus essentieel om hen telkens weer te verrassen en dus te verleiden. Verschillende groepen mensen zijn op zoek naar ‘nieuw & andere’ vrijwillige inzet, die beter aansluit op hun wensen.

Nieuwe burgers, andere vrijwilligers

De pragmatische burger en daarmee ook ‘de andere vrijwilliger’ is in opkomst. Overal stappen vrijwilligers naar voren om hun omgeving te verbeteren. Burgers zorgen zelf meer en meer voor een krachtige wijk. Individuele acties die mee bouwen aan de maatschappij. Vrije burgers met de wil om verantwoordelijkheid te nemen. In 2060 is de verwachting dat ongeveer de helft van alle burgers de pragmatische burgerschapsstijl hebben. Deze burgers willen zichzelf ontplooien, ook samen met anderen binnen organisaties. Mensen die betekenis vinden in vrijwillige inzet, succesvol zijn, waar talent werkelijk betekenis heeft in hun vrijwillige inzet.

Tussen de manier waarop voornamelijk de jongere generaties in het leven staan en de vragen vanuit de zorg en welzijnssectoren zit een gat. Ik hoorde laatst een mooi verhaal. Een meisje op de middelbare school werd gevraagd wat zij later wilde worden. Ze begon hard te lachen en antwoordde ‘Waarom moet ik iets worden? Ik ben toch al iemand?” Ze wil een werkomgeving die aansluit bij haar eigenheid, haar uniciteit. Dat is wezenlijk anders en eigenlijk zo normaal. Anno nu willen mensen hun unieke talent inzetten op een plek die daarbij aansluit. Sluiten jullie hierop aan? Is ‘betekenis’ wellicht de nieuwe status?

Het vergt een nieuwe manier van kijken en een flinke dosis creativiteit en de bereidheid om mee te bewegen. Kunnen wij meebewegen? We hebben mensen nodig die zich individueel vrij voelen en toch onderdeel zijn van een groter wij. We hebben vrijwilligers nodig die zich opstellen als individu. Dit ben ik, hier is mijn talent, ik wil me verbinden aan een idee, aan een wij, iets moois tot stand te brengen. Vrijwilligers van de Toekomst? Of zijn ze er al?

Er zijn dus veel vragen nodig die uiteindelijk andere vrijwilligers opleveren. Zodra je weet wat de vrijwilliger, deze burger zoekt moet je ook wat te bieden hebben.

Vrijwillige inzet NU!

De behoefte aan nieuwe vrijwillige inzet heeft natuurlijk niet alleen met de vrijwilliger te maken maar juist met de ontwikkelingen in het sociaal domein. De ‘eigen regie’ en het ‘langer thuis blijven wonen’, dat beide wordt verwacht vanuit de overheid maar nog meer gewenst is door de burger, vraagt om een andere opzet en bredere vormgeving van vrijwillige inzet.

Vrijwillige inzet in Nederland met vrijwilligers anno nu, zijn vaak werkzaam in de succesvolle Teams van de Buurt. Teams van de Buurt zijn een (preventieve voor de Wmo) samenwerking tussen zorg- en welzijnsorganisaties, scholen, huisartsen, ziekenhuizen en kerken ed..

Getrainde vrijwilligers, studenten, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en professionals vanuit samenwerkende organisaties, allen werkzaam in een Team van de Buurt, ondersteunen preventief de burger, zowel intramuraal in de Huizen van de Buurt als in de wijk. Ieder vanuit zijn eigen talent en wens. Op deze wijze wordt de druk op de professional aanzienlijk minder, wordt deze pas geraadpleegd wanneer de vraag van de burger buiten ‘de scoop’ valt van vrijwilliger of student en staat de burger in regie.

Vanuit deze samenwerking rondom die ene burger, geeft het de mogelijkheid om krachten te bundelen en overlap te voorkomen. Hierdoor kunnen beschikbare middelen, man en vrouwkracht zo efficiënt en effectief mogelijk worden ingezet en wordt verdere verloop naar de Wmo voorkomen of uitgesteld. Tegelijkertijd meten we lokaal en landelijk de effecten vanuit de Positieve Gezondheid en leren we met elkaar van data.

Teams van de Buurt zetten in op essentiële bedrijfsonderdelen en maatschappelijke vraagstukken; krapte in de zorg, verzuim nieuwe stijl, wijk- leer- en ervaringsplekken, preventie & participatie, zijn een toegevoegde waarde voor een sterke wijk met een burger in regie, die bepaald en betaalt voor diensten en zich niet afhankelijk of kwetsbaar voelt. Deze andere manier van organiseren en werken binnen Teams van de Buurt, ook digitaal en door gebruik van technologie, maakt dat er zich kansen voor doen in de markt en dat Teams van de Buurt antwoord geven op verschillende maatschappelijke vraagstukken met vrijwillige inzet anno nu.

Binnen Teams van de Buurt kunnen herintreders leren en zich opnieuw verbinden, mensen vanuit verzuim re-integreren en zich ontwikkelen. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of maatschappij vinden een opstap naar vrijwilligerswerk of werk in de zorg of krijgen een nieuwe vorm van een waardevolle dag. Kortom; Teams van de Buurt, mooie werk- leer- en ervaringsplekken verbonden aan en met waardevolle vrijwillige inzet!

Technologie als mooie etalage en bondgenoot?

Door de razendsnelle groei van allerlei technologische hulpmiddelen is het logisch dat wij ook burgers en hun netwerk, vrijwilligers ook digitaal willen verleiden, volgen en close contact met hen onderhouden. Deze trend, focust op onze affiniteit met technologie, of beter gezegd de eigen kennis van online technologie.

Jarenlang lieten we technologie aan specialisten over, die maatschappelijke vraagstukken dan ook ‘technisch’ benaderden. Resultaat; ‘t niet aansluiten op wensen vanuit de maatschappij of burger. Reden te meer dat zorg- en welzijnsorganisaties zich moeten verdiepen in technologie én maatschappelijke vraagstukken én de klantreis.

Over het algemeen zie ik dat ‘producten | activiteiten’ statisch worden aangeboden en wordt er een ‘vrijwilliger voor de handwerk activiteit’ gevraagd.? Is de werving van nieuwe vrijwilligers aanbodgericht in plaats van vraaggericht en interactief! Dat maakt dat Zorg & Welzijnsorganisaties aantrekkelijker moeten zijn en opnieuw moeten bekijken hoe zij op hun beurt producten, diensten en de vraag om andere vrijwilligers anders onder de aandacht moeten brengen. Los van het feit dat het hip, trendy en actueel is dat organisaties via tablet, computer, smartphones en social media op zoek gaan naar vrijwilligers, is er op deze manier ook tussen vrager (de klant-burger-bewoner) en de aanbieder (de andere vrijwilliger met competenties en vaardigheden) sneller een match en groeit de klanttevredenheid. Wie wil dat nu niet?

Senioren van nu zijn mondiger en actiever, hechten meer aan eigen regie. Mailen, beeldbellen, surfen en vergroten hun wereld, om zo langer, prettiger en comfortabel thuis te wonen en maken geregeld gebruik van oplossingen met slimme technologieën.

Is het dan niet logisch om een ‘burger-  of vrijwilligersprofiel’ te ontwikkelen die aansluit op wensen van burgers en vrijwilligers? Vertrek je vanuit de positie van burgers, vrijwilligers dan willen zij ook online in verbinding staan en flexibel kunnen inspelen op de vraag en ook steeds vaker om het eigen talent te kunnen verrijken.

Welke advertentie wordt opgesteld als wij solliciteren op die andere vrijwilliger of burger? Zou de tekst kunnen zijn: ‘wie heeft een helicopterview, kan netwerken, is communicatief vaardig, kan flexibel worden ingezet en is een mensen mens’?

Knallen en verleiden. Juist in een wereld waarin iedereen er vrijwel hetzelfde uitziet, hetzelfde doet, aanbiedt of gebruik maakt van dezelfde diensten, is het je onderscheiden in de massa super belangrijk. Juist om in het oog en hart van vrijwilligers en of burgers en hun netwerk te komen. Waar zou jij op reageren?

Zorg voor een mooie etalage!

Open deur? Eigenlijk wel, maar kijk naar je zelf. In een winkelstraat met verschillende winkels met etalages. Plots valt je oog ineens op iets moois, iets aantrekkelijks! Dan loop je terug om in de etalage te kijken of de match klopt. Dat kan dé trigger zijn om over te gaan tot de koop. Dat doen wij ook online. We surfen totdat we hét vinden of wat er ineens uitspringt! De klik, trigger tot het ‘verbinden’ is gemaakt en dus ook van de koop.

Websites van Zorg & Welzijnssectoren moeten ook zo ingericht zijn. Hier wordt de ‘koop’, de verleiding ingezet voor burger, netwerk en vrijwilliger om de unieke trigger, verleiding, interactief en passend bij wens en behoefte, de klik te maken. Dat weet de Zorg & Welzijnssector, maar wat doen zij ermee? 

Verander je verhaal

Allemaal, óók jij, wil serieus genomen worden, gezien worden, met behoud van eigenwaarde. En dat willen we heel graag zo houden. Als wij nog meer vanuit onze kernwaarden, onze ‘why’ ons verhaal vertellen, verkopen wij enthousiasme en gevoel. Een verhaal die niet alleen belangrijk is voor de huidige of nieuwe klanten of hun netwerk maar ook voor de ‘andere’ vrijwillige collega. Die wil samenwerken en maatschappelijk wat wil betekenen voor een beter stukje Nederland bij hun in de buurt of wijk. Belangrijk ook voor samenwerkingspartners om ons heen, die zo houvast krijgen in wie wij zijn en waar wij voor staan.

Een goed voorbeeld over verbinding met burgers te maken is voor mij de Efteling. Die sprookjes laat bestaan en inspeelt op mijn emotie en mij laat mee beleven. Voor een paar euro koop ik een stukje van het sprookje en kan dit mee naar huis nemen. De Efteling verkoopt dus geen souvenirs maar enthousiasme, gevoel en een onderdeel van de Eftelingwereld zijn. En aangezien ik geraakt ben, vertel ik dit maar al te graag door, als ambassadeur, aan anderen, aan jullie!

Veranderen!

Het is het enige antwoord op de huidige ontwikkelingen in het sociaal domein. Zo starten unieke processen die bewezen veranderingen brengen. Let op wat burgers, familie, mantelzorgers, vrijwilligers, studenten, professionals belangrijk en waardevol vinden en speel hierop in, leer hun klantreis en creëer vrijwillige inzet. Maak uw bewoners met hun netwerk, vrijwilligers, professionals, deelgenoot en belangrijke spelers van en in uw verhaal en maak van hen uw ambassadeurs! Wees de sleutel om het anders te doen …